Verrekijker aanschaffen

Het kiezen van een verrekijker:

Regelmatig vragen mensen op excursies welke verrekijker ze moeten aanschaffen. Geen gemakkelijk antwoord hierop,… hoeveel wil je uitgeven aan je aankoop, is het voor occasioneel gebruik of toch vrij regelmatig, enzovoort. We proberen hier een aantal criteria op een rijtje  te zetten die zo mogelijks een hulp kan zijn bij uw aankoop.

Er zijn in Vlaanderen behoorlijk veel merken verrekijkers op de markt. En al deze merken hebben weer hun eigen typen, modellen en specialiteiten. De gemiddelde zaak heeft dan ook al snel zo´n tien verschillende verrekijkers in de vitrine staan en het is vaak aan jezelf om die verrekijker te kiezen die het beste past bij je wensen en eisen. Naast de wensen die je zelf wellicht hebt voor betreft kleur of merk, moet je vooral naar zaken kijken die je met cijfers en feiten kunt onderbouwen. Zo is een feit met een groot objectief (het tweede getal van de getallencombinatie bijvoorbeeld: 8X42) beter geschikt zijn voor het spotten van vogels dan compacte verrekijkers. Daarnaast zal een kijker waarvan de uittredepupil groot is, een helderder beeld geven als je in de avondschemering op zoek gaat naar reeën aan de rand van het bos. Maar daar staat natuurlijk weer tegenover dat een compacte verrekijker je een behoorlijke hoeveelheid gewicht kan schelen als je je verrekijker alleen in je rugzak meedraagt voor die enkele keer dat je de route wilt verkennen of gewoon een dier of gebouw in de verte van dichtbij wilt bekijken.

Als ik zelf nog eens op zoek zou moeten gaan naar een nieuwe verrekijker, dan zou ik naar de volgende dingen kijken (er dus van uitgaande dat ik mijn verrekijker altijd in mijn rugzak meedraag, of aan de nek hang):

Gewicht: De verrekijker mag niet te zwaar zijn. Dat hoeft niet perse te betekenen dat hij klein moet zijn, want gelukkig zijn er ook verrekijkers met een behoorlijk objectief die toch nog licht van gewicht zijn. Kijk hierbij ook hoe de verrekijker in de hand ligt. Een verrekijker kies je immers niet door  het glas van de vitrine te kijken, maar door ´m mee naar buiten te nemen en rond te kijken. Alleen op die manier weet je hoe de kijker aanvoelt en of hij een juist gewicht heeft.

Weersbestendigheid: Zeker als je je verrekijker overal en nergens mee naartoe neemt dan is het handig als hij weersbestendig is. Dat wil dus zeggen dat hij (spat)waterdicht is, maar ook tegen temperatuurschommelingen is opgewassen. Een verrekijker die je tijdens je winterwandeling uit je tent haalt om eens de omgeving te verkennen mag niet meteen beslaan. En dan al helemaal niet aan de binnenkant. Let er daarom op dat de verrekijker naast (spat)waterdicht ook is gevuld met gas. Dat gas zorgt er namelijk voor dat er geen vocht in de verrekijker zit en de lenzen dus ook niet aan de binnenkant kunnen beslaan. Overigens is een goede (spat)waterdichte verrekijker ook te herkennen aan het focussysteem (de wieltjes waar je mee scherp stelt) dat wordt gebruikt. De keuze van het focussysteem bepaalt namelijk of de verrekijker wel of niet waterdicht kan worden gemaakt.

Helderheidsfactor of scherptefactor: Test de kijker voor aanschaf even op beeldscherpte door met twee of meer verschillende kijkers (b.v. een dure en een goedkopere) naar een kleingedrukte tekst op 50meter afstand te kijken (b.v. de tijden op een bushalte of een prijskaartje in de etalage aan de overkant). Je zult al snel zien dat er los van de vergrotingsfactor zoiets bestaat als een helderheidsfactor of scherptefactor.

Randvertekeningen: Controleer de kijker op vrijwel altijd aanwezige randvertekeningen door te richten op een rechte lijn b.v. een dakgoot en deze te verplaatsen naar de rand van het beeld; wordt die lijn nu onacceptabel krom, verkleurt de dakgoot of wordt deze wazig (zie ook de vorige test met de kleine lettertjes) dan moet je wellicht een andere kijker proberen.

Afstand tussen het oculair en je ogen: Natuurlijk heb je allereerst het eventuele verschil in sterkte tussen je ogen gecompenseerd door aan het rechteroculair te draaien nadat je met links hebt scherpgesteld, ook heb je de afstand tussen je ogen overgebracht op de kijker door de kijker in de juiste breedte te knikken, maar zie je nu nóg zwarte vlekken als je met je ogen rondkijkt in het beeldveld van de kijker? Dán is misschien de afstand tussen het oculair en je ogen te kort en zouden de rubberen oculairringen voor jou dieper moeten zijn. (de ene kijker ligt je in dit opzicht makkelijker dan een andere en als ''t teveel precisie- afstelling kost om een ongestoord blikveld te creëren, probeer dan die andere!) Naast de bovengenoemde zaken moet je ook letten op zaken die je minder snel kunt zien, maar die wel degelijk belangrijk zijn om te bepalen of de verrekijker geschikt is voor de toepassing waar jij ´m voor wilt gebruiken.

Getallencombinatie (vergroting x diameter objectief): Zo is er bijvoorbeeld de getallencombinatie die je iets vertelt over de vergroting van de lenzen. Natuurlijk is het handig als de verrekijker de te bekijken objecten heel dichtbij haalt. Maar als dat betekent dat je vervolgens een heel bibberend beeld hebt (omdat de diameter van het objectief niet groot genoeg is), dan heb je daar nog weinig aan. Houdt er daarom altijd rekening mee dat voor een gewone buitenactiviteit een getallencombinatie van 7x20 of 8x25 genoeg is. Ga je met je kijker de natuur in om vogels te bekijken, dan is het raadzaam om een sterkere vergroting te nemen, waarbij je tevens een groter objectief dient te kiezen (bijvoorbeeld: 8X42, 10X42 of 10X50). Deze laatste kijkers zijn vaak ook groter en zwaarder en zullen dus minder snel in de rugzak verdwijnen van een lange-afstandsloper.

Coating van de lenzen: Lenzen van een verrekijker mogen niet te veel straling doorlaten. Daarnaast moeten ze ervoor zorgen dat het binnenkomende beeld wordt voorzien van een goed contrast, zodat ook bijvoorbeeld reeën die in de schaduw van een boom staan zijn te onderscheiden. Sommige lenzen met een goede kwaliteit hebben vaak meer dan 10 of zelf meer dan 15 verschillende coating-lagen. Als je deze lenzen in het licht houdt zul je dan ook zien dat ze vaak een (niet-spiegelende!) paarse of groene tint hebben.

Garantie: Een goede fabrikant staat achter zijn verrekijkers en zal je dan ook een bijzonder lange garantie geven. Een garantie van 10, 20 of zelfs 30 jaar is geheel niet ongewoon in deze branche. Heb je die garantie niet, dan kun je je vraagtekens zetten bij de kwaliteit van de lenzen en het gebruikte prisma. Dergelijke kijkers vind je dan ook vooral in de lagere prijsklassen. Hiermee is echter niet gezegd dat goedkope kijkers per definitie slecht zijn. Afhankelijk van de gebruikte grondstoffen en het toegepaste prisma-systeem kan immers ook een kwalitatief goede kijker voor weinig geld worden gemaakt.

Prijs: Niet onbelangrijk (wellicht het allerbelangrijkste) is natuurlijk de prijs. Hoeveel wil ik uitgeven aan een kijker? Je kan al een behoorlijke kwaliteitsvolle kijker aanschaffen voor 250 – 300 euro. Maar tegenwoordig bieden topmerken ook verrekijkers aan voor 2500 euro. Aan u om te beslissen wat uw budget is. Weet een ding,… zonder verlies of breuk zal je jarenlang plezier beleven aan je verrekijker.

Waar te koop: We willen hier zeker geen voorkeurbehandeling geven van een of andere optiek zaak, of verkooppunt. Informeer gerust bij u vertrouwde optieker, of verkooppunt. (Weet wel, misschien hebben ze geen al te grote keuze; betreffende merken, modellen, prijzen, enz..) Maar als Natuurpunt afdeling raden we toch aan om eerst eens het gamma dat Natuurpunt-winkel aanbied te bekijken: Natuurpunt-winkel. Vrijwel zijn er altijd kortingen in de (betere) optiek zaak, wanneer je lid bent van Natuurpunt.